Από το Ρεζί Βαρδάρ στην Ξηροκρήνη

Το βιβλίο διερευνά καταρχάς τα αρχεία ενός σχολείου της Θεσσαλονίκης και αφορά την περίοδο του μεσοπολέμου. Τότε κατέφθασαν στο Ρεζί Βαρδάρ και την Ξηροκρήνη οι πρόσφυγες, προσδίδοντας νέα ταυτότητα στον χαρακτήρα της περιοχής που κυρίως κατοικούνταν από Εβραίους. Η μελέτη –προϊόν μεταδιδακτορικής έρευνας– επικεντρώθηκε αρχικά στα γενικότερα χωροταξικά και κοινωνικοπολιτικά χαρακτηριστικά της περιοχής, από τις αρχές της δεκαετίας του 1920 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1930, επιχειρώντας την ανασύσταση του τοπίου εκείνης της εποχής. Παράλληλα, καλύπτει αρκετά ερευνητικά κενά, διευρύνοντας τις θεματικές που παραμένουν, ακόμη και σήμερα, συσκοτισμένες και εν πολλοίς ξεχασμένες, προσεγγίζοντας τα γεγονότα και μέσα από την οπτική της μικροϊστορίας. Στο πρώτο μέρος ερευνάται το ιστορικό-κοινωνικό πλαίσιο και η τοπογραφία της περιοχής κατά την χρονική περίοδο που εξετάζεται. Στο δεύτερο μέρος, μελετάται το εκπαιδευτικό τοπίο της εποχής, όπως αποτυπώνεται σε ποικίλες πηγές και στο αρχείο του σχολείου. Τέλος, στο τρίτο μέρος, παρουσιάζονται οι διδακτικές παρεμβάσεις που υλοποιήθηκαν ως εφαρμογή της μελέτης του παραπάνω αρχειακού υλικού, οι οποίες δεν περιορίζονται στο μάθημα και τη διδασκαλία της τοπικής ιστορίας, αλλά απλώνονται τόσο σε προσεγγίσεις μουσειακής εκπαίδευσης και διδασκαλίας του Ολοκαυτώματος, όσο και στο γλωσσικό μάθημα και τη διδασκαλία συγκεκριμένων κειμενικών ειδών, έως τα όρια της λογοτεχνίας και της δημιουργικής γραφής. Ο Δημήτρης Γουλής είναι επίκουρος καθηγητής του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ.