Ο Οδυσσέας στις θάλασσες του νότου

Η παρουσία των Ελλήνων στις υπερπόντιες κτήσεις της Ισπανίας αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο της πρώιμης νεοελληνικής ιστορίας. Η επί τρεις και πλέον αιώνες οργανική πολιτική, οικονομική και πολιτιστική σύνδεσή της Ισπανίας με τις υπερπόντιες κτήσεις της επιβάλλει τόσο στον μελετητή της ιστορίας της Ισπανίας όσο και στον μελετητή των σχέσεων του ελληνικού κόσμου με τον ισπανικό την παρούσα έρευνα. Το βιβλίο αυτό, στηριζόμενο σε εξαντλητική χρήση δημοσιευμένων αλλά και ανέκδοτων πηγών, επιχειρεί να καταγράψει τους ανύμνητους Οδυσσείς, που τόλμησαν να διαπεραιωθούν ήδη από την αυγή των νεότερων χρόνων στις μακρινές και άγνωστες ακόμα εκείνες χώρες, και να δείξει την αξιοσημείωτη δραστηριότητά τους σε βασικούς τομείς (στρατιωτικούς, οικονομικούς, κοινωνικούς κ.ά.) της κοινωνίας των νέων τους πατρίδων. Σε τελευταία ανάλυση η ελληνική παρουσία στις υπερπόντιες κτήσεις της Ισπανίας, τόσο στην αμερικανική ήπειρο όσο και στον Ειρηνικό, δεν θα πρέπει να χαθεί λησμονημένη στα κοιμητήρια της Ιστορίας ούτε να παραμείνει καταχωνιασμένη στα αρχειακά αποθετήρια· αξίζει να διεκδικήσει τη θέση της στην ιστορία καταρχήν της νεοελληνικής Διασποράς, αλλά και των πρώτων τουλάχιστον φάσεων της αποικιακής ανέλιξης των χωρών και των λαών του Νέου Κόσμου. Ο Ιωάννης Κ. Χασιώτης είναι ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.