Παιδεία, εκπαίδευση, αξίες

Η προβληματική της παρούσας μελέτης συνδέεται με τη διαμόρφωση μιας συζήτησης με όρους σημειωτικής, γύρω από θέματα σκοπών και αξιών στην εκπαίδευση, σε μικρο- και μακρο-επίπεδο. Ειδικότερα η μελέτη επιχειρεί να συμβάλει στη διερεύνηση της σχέσης των δομών σημασίας κατοχύρωσης των σκοπών της εκπαίδευσης στον ελλαδικό χώρο, με εκείνους σε διεθνές επίπεδο. Τα κείμενα, τα οποία αναλύονται μέσα από μια σημειωτική προσέγγιση, είναι: (α) ο σκοπός της παιδείας, «Σύνταγμα της Ελλάδος». (β) ο σκοπός της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, «Νόμος 1566/1985, Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης». (γ) ο σκοπός της νέας εκπαίδευσης, Delors, J. (2002), «Εκπαίδευση, ο θησαυρός που κρύβει μέσα της, Έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής για την εκπαίδευση στον 21ο αιώνα». Σε συνάρτηση με τον παραπάνω στόχο τέθηκε η υπόθεση ότι τα τρία κείμενα ορίζουν μια σχέση μεταξύ τους, όχι μόνο νοηματική αλλά και ιδεολογική, η οποία εκφράζεται γλωσσικά με συνειδητές ή μη επιλογές. Οι σκοποί στα τρία κείμενα προσεγγίστηκαν ως αρθρωμένα σημασιολογικά σύνολα, τα οποία φέρουν ένα αξιακό ιδεολογικό φορτίο, το οποίο προκύπτει από το εκάστοτε πλαίσιο αναφοράς τους. Η ανάλυση επικεντρώθηκε στα δομικά στοιχεία του κειμένου, δηλαδή, τους κώδικες. Η ανίχνευση της σχέσης των τριών κειμένων προκύπτει μέσα από ορισμένες παράλληλες θεωρήσεις, οι οποίες αναγάγουν τις σχέσεις των κωδίκων σε μαθηματικές σχέσεις από τη θεωρία συνόλων.