Η επιμονή του τραγικού

Είναι μάταιο να αναζητηθεί ορισμός για κάτι τόσο βαθιά ριζωμένο στην αρχαιοελληνική θέαση και κατανόηση του κόσμου, όπως το τραγικό, το οποίο εκφράστηκε κυρίως από το λογοτεχνικό είδος της τραγωδίας. Αν και υπάρχουν κάποιες ενδιαφέρουσες νύξεις στη αριστοτελική «Ποιητική», καθώς και ορισμένες απόψεις ύστερων αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, η ιδέα του τραγικού είναι στην ουσία δημιούργημα των Δυτικοευρωπαίων διανοητών, καλλιτεχνών και φιλοσόφων του τέλους του 18ου και όλου του 19ου αιώνα. Στην επεξεργασία της συνέβαλαν τόσο οι φιλόσοφοι του 20ού αιώνα, όσο και οι κλασικοί φιλόλογοι και ανθρωπολόγοι, με αποτέλεσμα ο όρος όχι μόνο να αποκτήσει μοναδική πολυσημία και να γίνει «οντολογικός και αξιολογικός όρος που επιδιώκει ουσιαστικά να αποκαλύψει τη φύση της ζωής και του κόσμου», αλλά να καταστεί κοινόχρηστος. Το βιβλίο διερευνά τις μορφές και τις σημασίες που προσλαμβάνει το τραγικό κατά την πορεία του στη νεοελληνική λογοτεχνία του 20ού αιώνα, επιλέγοντας έργα του Κ. Γ. Καρυωτάκη, του Γιώργου Σεφέρη, του Κοσμά Πολίτη, του Νίκου Μπακόλα και της Νίκης Αναστασέα, που επιβεβαιώνουν την επίμονη παρουσία του τραγικού «σε ένα σύμπαν που έσβησαν τα φώτα του». • Ο Γιώργος Καλλίνης είναι καθηγητής στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από τις εκδόσεις University Studio Press κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του «Ο μοντερνισμός ενός κοσμοπολίτη» και «Σχεδίασμα βιβλιογραφίας Κοσμά Πολίτη».