Τα πρώτα βήματά μου τα έκανα στην Kατοχή και όταν άρχισε η μνήμη να καταγράφει κάποια γεγονότα, συνέπεσε με τον βομβαρδισμό και το κάψιμο του χωριού από τους Γερμανούς. Ακολούθησε η προσπάθεια αποκατάστασης και ομαλοποίησης της ζωής, διάρκειας λίγων χρόνων, για να έρθει κατόπιν ο Eμφύλιος πόλεμος, που ήταν πιο κοντινός και πιο άμεσος. Γεγονότα και πολλές μακράς διάρκειας άγριες εμπειρίες, για την παιδική ηλικία, σημάδεψαν βαθιά τη μνήμη. Το τέλος του εμφυλίου χαρακτηρίστηκε από μεγάλες προσπάθειες αποκατάστασης μέσα σε δύσκολες συνθήκες. Η ορατή πιθανότητα να μείνω “αγράμματος” μεγάλη· κλειστό σχολείο χωρίς δασκάλους, ελλείψεις βιβλίων, αλλαγές δασκάλων... Πολλές και αγωνιώδεις οι προσπάθειες για να δοθούν λύσεις. Ευτυχής συγκυρία το ότι βρέθηκε ένας “δάσκαλος” να ανατρέψει κατεστημένες αντιλήψεις και να με βοηθήσει να αποκτήσω αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στις δυνατότητές μου. Ακολούθησε η προσπάθεια για την παραπέρα πορεία μου, η οποία έγινε ταυτόχρονα με την επάνοδο των κατοίκων της υπαίθρου στα χωριά τους. Η επάνοδος φάνηκε στην αρχή να έχει κάποια ευοίωνη προοπτική. Ωστόσο γρήγορα ένα μέρος των κατοίκων ξαναέφυγε προς μεγαλύτερα κέντρα και αρκετοί νέοι ακολούθησαν το δρόμο της μετανάστευσης. Συνέχισα την προσπάθεια για την “παραπέρα” πορεία, πιστεύοντας και ελπίζοντας για κάτι καλύτερο. • Ο Ιωάννης Αγοραστός είναι ομότιμος καθηγητής Ιατρικής ΑΠΘ.