Αφετηρία του βιβλίου υπήρξε η επιστημονική διημερίδα που διοργανώθηκε τον Απρίλιο του 2013 από το τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης για τα 70 χρόνια από το Ολοκαύτωμα των Εβραίων στην πόλη. Ιστορικοί, νομικοί, πολιτικοί και οικονομικοί επιστήμονες, παιδαγωγοί, φιλόλογοι αλλά και θετικοί επιστήμονες διασταυρώνουν επιστημονικές γνώσεις, βιώματα και νέα ερωτήματα με συνεκτικό ιστό τη γενοκτονία αλλά και το παρελθόν, παρόν και μέλλον των Εβραίων στην ελληνική ιστορία, στην ελληνική κοινωνία και πολιτεία. Αναλυτικότερα, ο τόμος διαρθρώνεται σε τρεις χρονικές ενότητες, μία μικρή για τα χρόνια πριν από την κατοχή, μία ενότητα για τα κατοχικά χρόνια με την πλειοψηφία των κειμένων να ανήκουν σε αυτήν, και μία για τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια αλλά και για ζητήματα της γενοκτονίας στο σήμερα. Η κάθε μία από αυτές τις ενότητες μπορεί να περιλαμβάνει θεματικές υποενότητες με ένα ή περισσότερα άρθρα, τα οποία παρατίθενται σύμφωνα με τη θεματική τους σύνδεση. Οι συγγραφείς αυτής της συλλογικής δουλειάς επιχειρούν με κριτικό πνεύμα να προσφέρουν τόσο σφαιρική όσο και ειδική γνώση, για την ιστορία του νεότερου ελληνικού εβραϊσμού, για την ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας με στόχο την καλύτερη κατανόηση του παρελθόντος και τη διαμόρφωση μιας μνήμης με διάρκεια, σεβασμό και υπευθυνότητα.
Η Μαρία Καβάλα είναι Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών στο ΑΠΘ.