Το βιβλίο αποτελεί μια γεωγραφική και ιστορική πραγματεία της βιθυνιακής πόλης της Αρετσούς. Παρουσιάζονται τα σημαντικότερα γεγονότα που επηρέασαν την ιστορική εξέλιξη της περιοχής, κατά την αρχαιότητα, το Βυζάντιο και την οθωμανική περίοδο, γίνεται αναφορά στους περιηγητές που πέρασαν από την περιοχή (16ο-19 ο αιώνα), αλλά και στις εξελίξεις κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη μικρασιατική εκστρατεία. Στη συνέχεια, ακολουθεί η εξέλιξη του ονόματος του Ρυσίου, η γεωμορφολογία της περιοχής, η συγκοινωνιακή σύνδεση και η αρχιτεκτονική της παράδοση. Παρουσιάζεται επίσης η νεότερη ιστορία της Αρετσούς, από την εφαρμογή της Συνθήκης της Λωζάνης περί ανταλλαγής πληθυσμών μέχρι σήμερα, με αναφορά τόσο στους τόπους όπου κατέληξαν οι πρόσφυγες (Αρετσού Καλαμαριάς, Νέο Ρύσιο Θεσσαλονίκης, Αρετσού Αναβύσσου, HΠA), όσο και στην Aρετσού Μικράς Ασίας, την Nτάριτζα (Darιca), όπως ονομάζεται σήμερα από τους Τούρκους.